Niejednokrotnie obywatel będący właścicielem nieruchomości staje do nierównej walki gdy organy administracji publicznej na podstawie specustaw wydają decyzje wywłaszczające lub ograniczające możliwość wykorzystania takiej nieruchomości. Tego rodzaju decyzje administracyjne mogą być wydawane w związku z lokalizacją linii kolejowych, nowych dróg, światłowodów, czy w związku z lokalizacją inwestycji towarzyszących budowie CPK. Na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami stosowne decyzje ograniczające prawo własności nieruchomości są też wydawane w związku z lokalizacją inwestycji „celu publicznego”. W niniejszym wpisie pochylimy się jednak nad inwestycjami związanymi z budową gazociągów. Inwestycjami niezwykle uciążliwymi, gdyż ograniczającymi możliwość wykorzystania nie tylko gruntu zlokalizowanego bezpośrednio nad gazociągiem. Decyzje te wprowadzają też „strefę ochronną” w sąsiedztwie gazociągu. Inwestycje związane z lokalizacją nowych gazociągów są najczęściej prowadzone w oparciu o ustawę z dnia 24.04.2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego w Świnoujściu.
Choć sam terminal został już dawno wybudowany to podstawą do wydawania decyzji administracyjnych na podstawie przedmiotowej ustawy jest pojęcie „inwestycji towarzyszących”. W samym procesie związanym z wywłaszczeniem nieruchomości pod budowę gazociągu znaczenie mają dwa rodzaje decyzji administracyjnych. Pierwszą z nich jest decyzja wojewody o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu (art. 8 specustawy gazowej). Drugą kategorię rozstrzygnięć stanowią decyzje wojewody o pozwoleniu na budowę inwestycji w zakresie terminalu (art. 15 ww. ustawy). Jak w każdym przypadku, gdy organ administracji publicznej wydał decyzję administracyjną, możesz złożyć odwołanie od decyzji administracyjnej. Pamiętać jednak należy, że specustawa gazowa w odmienny od k.p.a. sposób reguluje wiele kwestii związanych z odwołaniem czy samym postępowaniem w przedmiocie wydania decyzji. Pomoc prawną w postępowaniu administracyjnym czy złożeniu odwołania oferuje Nasza Kancelaria.
Decyzja o ustaleniu lokalizacji gazociągu
Ustawowa nazwa określona w art. 5 specustawy gazowej to „decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu”. W związku z faktem, że sam terminal regazyfikacyjny w Świnoujściu już funkcjonuje, w artykule będziemy się posługiwać uproszczoną nazwą: „decyzji o lokalizacji gazociągu”. Ten rodzaj inwestycji jest bowiem najczęstszą inwestycją prowadzoną na podstawie ustawy.
Zaskarżenie decyzji – odwołanie od decyzji administracyjnej o lokalizacji gazociągu
Organy administracji publicznej załatwiają sprawę poprzez wydanie decyzji. Jeśli strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji, ma prawo złożyć odwołanie od decyzji administracyjnej albo wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Uprawnienia takie przysługują odpowiednio na podstawie art. 127 § 1 oraz § 3 k.p.a. W przypadku decyzji wydawanych przez właściwego miejscowo wojewodę na podstawie specustawy gazowej ustawodawca wprowadził odmienne od wynikających z k.p.a. zasady.
Rozstrzygnięcia organu drugiej instancji
Odwołanie od decyzji organu pierwszej instancji co do zasady rozpatruje organ wyższego stopnia. W przypadku decyzji wydawanych na podstawie specustawy gazowej odwołania od decyzji wojewody rozpatrują różne organy. Minister Rozwoju i Technologii rozpatruje odwołania od decyzji lokalizacyjnych. Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego jest zaś organem właściwym do rozpatrywania odwołań od decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu.
Termin na złożenie odwołań od decyzji o lokalizacji gazociągu czy decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu wynosi 7 dni (art. 34 ust. 2 ustawy z 24.04.2009 r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu):
Odwołanie od decyzji administracyjnych, o których mowa w niniejszej ustawie, wnosi się w terminie 7 dni od dnia ich doręczenia stronie albo w terminie 14 dni od dnia, w którym zawiadomienie o ich wydaniu w drodze obwieszczenia uważa się za dokonane.
Odwołania od decyzji o lokalizacji gazociągu albo od decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu powinny być rozpatrywane w terminie 60 dni. Odwołania od innego rodzaju decyzji administracyjnych z specustawy gazowej powinny być rozpatrywane w terminie 14 dni. Do okresów tych nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Zgodnie z art. 138 k.p.a.
§ 1. Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:
1) utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo
2) uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję – umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części, albo
3) umarza postępowanie odwoławcze.
§ 2. Organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.
W przypadku decyzji o lokalizacji gazociągu czy decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu należy jednak pamiętać o art. 34 ust. 5 specustawy gazowej:
W postępowaniu przed organem wyższego stopnia oraz przed sądem administracyjnym nie można uchylić decyzji, o których mowa w niniejszej ustawie, w całości ani stwierdzić ich nieważności, gdy wadą dotknięta jest tylko część decyzji dotycząca części inwestycji w zakresie terminalu, nieruchomości lub działki.
Wbrew pozorom powyższy zapis nie przekreśla możliwości skutecznego zaskarżenia decyzji związanych z budową gazociągu. Istotne są daleko idące naruszenia prawa, które Kancelaria identyfikuje. Istotnym jest jednak aby bezwzględnie przestrzegać ustawowych terminów na odwołanie od decyzji. Pomocne jest również zgłaszanie stosownych zastrzeżeń już na etapie postępowania w pierwszej instancji.
Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzje związane z lokalizacją albo budową gazociągu
Zgodnie z art. 35 ust. 1 specustawy gazowej:
Do skarg na decyzje administracyjne, o których mowa w niniejszej ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 259), z wyłączeniem art. 61 § 3 tej ustawy, oraz z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy, z tym że:
1) przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi;
2) skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.
Rozpatrzenie przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej od wyroku WSA utrzymującego w mocy decyzję organu II instancji o utrzymaniu w mocy decyzji wojewody powinno nastąpić w terminie 2 miesięcy od daty jej wniesienia.
Stwierdzenie nieważności decyzji o lokalizacji gazociągu lub decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu
Zgodnie z ogólnymi zasadami nieważności decyzji jest instytucją, która pozwala na wzruszenie zarówno decyzji ostatecznej jak i nieostatecznej. Kodeks postępowania administracyjnego w art. 156 § 1 enumeratywnie przesłanki, których zaistnienie stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji z urzędu lub na wniosek:
Zgodnie z art. 156 § 1 k.p.a.
Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:
1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości;
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa;
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną albo sprawy, którą załatwiono milcząco;
4) została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie;
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały;
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą;
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
W przypadku decyzji administracyjnych wydawanych na podstawie specustawy gazowej ustawodawca przewidział jednak normy szczególne.
Zgodnie z art. 36 specustawy gazowej:
ust. 1 Nie stwierdza się nieważności ostatecznej decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, jeżeli wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji został złożony po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, a inwestor rozpoczął budowę. Przepis art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.
ust. 1a. Nie stwierdza się nieważności ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę inwestycji w zakresie terminalu, jeżeli wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji został złożony po upływie 60 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, a inwestor rozpoczął budowę. Przepis art. 158 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.
ust. 2 W przypadku uwzględnienia skargi na decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu, sąd administracyjny po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia budowy może stwierdzić jedynie, że decyzja narusza prawo z przyczyn wyszczególnionych w art. 145 lub 156 Kodeksu postępowania administracyjnego.
ust. 2a. W przypadku uwzględnienia skargi na decyzję o pozwoleniu na budowę inwestycji w zakresie terminalu sąd administracyjny po upływie 60 dni od dnia rozpoczęcia budowy może stwierdzić jedynie, że decyzja narusza prawo z przyczyn wyszczególnionych w art. 145 lub art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego
Oferta Kancelarii Adwokackiej – odwołanie od decyzji o lokalizacji gazociągu. Odwołanie od decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu
Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą. Z powodzeniem pomagamy naszym klientom w załatwianiu spraw przed organami administracji publicznej. Nasza Kancelaria od wielu lat z sukcesami reprezentuje klientów w postępowaniach administracyjnych. Pomagamy też w sprawach przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi oraz postępowaniach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. W sprawach związanych z lokalizacją gazociągów niezwykle istotne jest inicjowanie możliwie największej liczby postępowań lub zaskarżanie decyzji administracyjnych. Takie działanie pozwala na wymuszenie na inwestorze zmiany przebiegu gazociągu i wybór innego z rozpatrywanych scenariuszy lokalizacji gazociągu – tj. w sposób nieingerujący w Państwa nieruchomość.
W przypadkach związanych z zaskarżaniem decyzji lokalizacyjnych czy decyzji o pozwoleniu na budowę gazociągu wynagrodzenie Kancelarii wynosi 300 zł netto za roboczogodzinę.
Z Kancelarią Adwokacką skontaktujesz się telefonicznie, mailowo albo wypełniając formularz dostępny tutaj.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej o „standardowych” odwołaniach od decyzji administracyjnych czy skargach i skargach kasacyjnych w postępowaniu sądowo-administracyjnym zachęcamy do lektury wpisów:
