Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego
Artykuł ukazał się w lipcowych wydaniach prasy lokalnej wydawanej przez spółkę Magnes Media sp. z o.o. – „Słowie Wrocławia”, „Słowie Warszawy”, „Słowie Łodzi”, „Słowie Katowic”, „Słowie Krakowa”, „Słowie Trójmiasta” oraz „Słowie Bydgoszczy”. Autor przybliża zmiany w ustawie z 14.06.1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. Z 2017 r. poz. 1257, ze zm.), zwanej dalej: „k.p.a.”, które weszły w życie dnia 01.06.2017 r. W tekście przedstawiono w skrócie najważniejsze zmiany k.p.a., których znajomość jest niezbędna dla osób fizycznych i prawnych, których prawa lub obowiązki rozstrzygane są w drodze decyzji administracyjnej, w sprawach wszczętych na ich wniosek lub z urzędu.
W jakich sprawach stosuje się k.p.a. ? Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego
K.p.a. jest ustawą, z której stosowaniem statystyczny Kowalski spotyka się przynajmniej kilkukrotnie w ciągu roku. Wyznacza ona standardy postępowania, których powinien przestrzegać organ administracji publicznej jak również strona postępowania administracyjnego.
Do stosowania k.p.a. w sprawach, w których wydawane są decyzje administracyjne zobowiązani są: ministrowie; centralne organy administracji rządowej; wojewoda; działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej, niezespolonej); organy jednostek samorządu terytorialnego oraz inne organy państwowe i podmioty, które z mocy prawa lub porozumień są powołane do rozstrzygania spraw administracyjnych.
Do stosowania k.p.a. są zobowiązani urzędnicy wydający decyzje administracyjne w imieniu np. wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starosty, oraz inne organy jak Prezes Urzędu Transportu Kolejowego albo Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.
K.p.a. w sposób kompleksowy reguluje m.in. zasady ogólne, właściwość miejscową organów, terminy załatwiania spraw, zasady dotyczące gromadzenia, przeprowadzania
i oceny dowodów; kwestie związane z wydawaniem decyzji administracyjnych; odwołań od decyzji administracyjnych (np. termin w którym jest możliwe jego złożenie); regulacje odnoszące się do wznowienia postępowania administracyjnego albo stwierdzenia nieważności wydanej już decyzji administracyjnej.
Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego – przegląd najnowszych zmian
Dnia 1.06.2017 r. weszła w życie ustawa z 07.04.2017 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 935), która wprowadziła zmiany do k.p.a.
Zgodnie z założeniami przedstawionymi przez Ministerstwo Rozwoju nowelizacji k.p.a. przyświecały 3 podstawowe cele:
a) przyspieszenie postępowań administracyjnych.
b) wprowadzenie ram dla bardziej partnerskich relacji między administracją
i obywatelami.
c) zapewnienie adekwatności administracyjnych kar pieniężnych do przypadków naruszenia prawa.
Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego – przegląd najważniejszych zmian, zapewniających przyspieszenie wydawania decyzji administracyjnych
(i) Wprowadzenie procedury ponaglenia organu pozostającego w bezczynności lub przewlekle prowadzącego postępowanie.
(ii) Wprowadzenie możliwości złożenia skargi do sądu administracyjnego z pominięciem wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy przez organ. Dotyczy spraw, w których brak jest organu wyższego stopnia, a Stronie przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
(iii) Możliwość żądania w odwołaniu rozstrzygnięcia sprawy przez organ II instancji. ograniczy to możliwości wydawania decyzji kasatoryjnych, tj. zwrócenia sprawy do organu rozstrzygającego w I instancji.
(iv) Możliwość zrzeczenia się prawa do złożenia odwołania, co przyspieszy “prawomocność” decyzji.
(v) Wprowadzenie ram dla funkcjonowania “milczącego załatwienia sprawy”. Dla jej stosowania również ustawa stanowiąca podstawę do wydania danej decyzji administracyjnej powinna zawierać stosowne regulacje.
Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego – Partnerstwo pomiędzy obywatelami i administracją zgodnie mają z kolei zapewnić:
(i) wprowadzenie do postępowania administracyjnego mediacji;
(ii) wprowadzenie zasad: usuwania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść strony, bezstronności, równego traktowania stron i proporcjonalności;
(iii) obowiązek informowania strony przed wydaniem decyzji o niespełnionych przesłankach zanim zostanie wydana decyzja odmowna.
Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego – Zapewnienie adekwatności kar administracyjnych
Wprowadzenie przedmiotowych regulacji ma na celu “ucywilizowanie” zasad nakładania administracyjnych kar pieniężnych. Zgodnie z regulacjami ustaw szczególnych mogą one niejednokrotnie sięgać setek tysięcy lub milionów złotych. Przykładem może być ustawa o transporcie kolejowym daje Prezesowi UTK możliwość nałożenia kary pieniężnej w wysokości do 2% przychodu przedsiębiorcy.
Do najważniejszych zmian wprowadzonych z dniem 1.06.2017 r. należą m.in.: wprowadzenie przesłanek, które powinien wziąć pod uwagę organ nakładający karę pieniężną; określenie sytuacji kiedy fakultatywnym lub obligatoryjnym jest odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej przez organ; wprowadzenie instytucji przedawnienia możliwości nałożenia lub egzekwowania kary pieniężnej po upływie 5 lat; określenie zasad udzielania ulg w zapłacie kar pieniężnych.
Podsumowanie Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego
Najnowsze zmiany wprowadzone na kodeksu postępowania administracyjnego z pewnością umocnią pozycję stron postępowań administracyjnych. Stwarza to nowe możliwości dla adwokatów, którzy niejednokrotnie szybciej aniżeli administracja rządowa i samorządowa stosują w praktyce nowe przepisy.
Na koniec należy podkreślić, że nowe regulacje zgodnie z art. 14 ustawy z 07.04.2017 r. znajdą zastosowanie jedynie do postępowań wszczętych po tym dniu. Przykładowo w postępowaniu administracyjnym toczącym się od 03.2017 r. organ nie ma obowiązku kierowania się okolicznościami, które zgodnie z art. 189d k.p.a. powinien wziąć pod uwagę przy wymierzaniu kary pieniężnej.
Osobom, które pragną poszerzyć swoją wiedzę w przybliżonym wyżej temacie autor poleca publikację pracowników Ministerstwa Rozwoju dostępną pod adresem: https://www.mr.gov.pl/media/37290/Nowelizacja.pdf
adwokat Tomasz Piotr Chudzinski
prowadzi kancelarię adwokacką w Warszawie oraz popularnego bloga Prawo nieruchomości. Zachęcamy do zapoznania się z zakresem usług oferowanych przez Kancelarię Adwokacką Adw. Tomasz Piotr Chudzinski zapoznasz się tutaj. Z Kancelarią Adwokacką skontaktujesz się przesyłając maila, albo wypełniając formularz kontaktowy
http://www.prawo.nieruchomosci.pl
Doradztwo z zakresu prawa i postępowań administracyjnych i sądowoadministracyjnych. Zmiany w kodeksie postępowania administracyjnego
Reprezentujemy naszych klientów w postępowaniach przed organami administracji publicznej. Sporządzamy odwołania od decyzji administracyjnych, zażalenia od niekorzystnych postanowień, i wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy. Tworzymy pisma w postępowaniach nadzwyczajnych: o wznowienie postępowania administracyjnego oraz o stwierdzenie nieważności decyzji. Redagujemy skargi do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Pełnimy role pełnomocników w postępowaniach toczących się przed tymi sądami.
Przykładowy katalog dotyczy spraw z zakresu:
- prawa kolejowego.
- prawa budowlanego.
- zagadnień związanych z planowaniem i zagospodarowaniem przestrzennym.
- prawa ochrony środowiska oraz gospodarowania odpadami.
- prawa wodnego.
- regulacji dotyczących żeglugi śródlądowej.