Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – informacje ogólne.

Podstawę rozważań  zamieszczonych w niniejszym wpisie stanowią przede wszystkim ustawy: rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej

Kodeks wyborczy określa zasady i tryb zgłaszania kandydatów, przeprowadzania oraz warunki ważności wyborów:

1) do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej;
2) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
3) do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego;
5) wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Ustawa ta, w art. 111 k.w. wprowadza narzędzia ochrony prawnej kandydata przed nieprawdziwymi informacjami w okresie trwania kampanii wyborczej. Zgodnie z art. 104 k.w.:

Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że opisane poniżej narzędzia ochrony prawnej wynikające z art. 111 k.w. mają zastosowanie jedynie w trakcie trwania kampanii. Z zastrzeżeniem, gdyż można wyobrazić sobie sytuację gdy wykonanie orzeczenia sądu wydanego w oparciu o wniosek złożony w trybie art. 111 k.w. może mieć miejsce w trakcie trwania ciszy wyborczej, na co wprost wskazuje art. 111 § 6. w zw. z art. 104 kodeksu wyborczego.

 

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej -działania zabronione.

Zgodnie z art. 111 kodeksu wyborczego, środki ochrony przysługują jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu prawa prasowego, materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe. Celem stosownego wniosku do sądu jest ochrona przebiegu kampanii wyborczej, poprzez natychmiastową reakcję w sytuacji wystąpienia nieprawidłowości, które mogłyby mieć wpływ na przebieg kampanii wyborczej oraz demokratyczne wybory obywateli.

Zgodnie z ustawą za „materiały wyborcze” uznaje się każdy pochodzący od komitetu wyborczego upubliczniony i utrwalony przekaz informacji mający związek z zarządzonymi wyborami. Definicja ta została doprecyzowana w wyżej zacytowanym art. 111 k.w.

Zgodnie z definicją agitacji zamieszczoną w Słowniku Języka Polskiego PWN, oznacza ona czynność polegającą na zjednywaniu zwolenników dla jakiejś sprawy. Poj

Rodzaje  nakładanych przez sąd obowiązków jako reakcja na rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji

W przypadku ww. nieprawidłowości kandydat lub pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego ma prawo wnieść do sądu okręgowego wniosek o wydanie orzeczenia:

1) zakazu rozpowszechniania takich informacji;
2) przepadku materiałów wyborczych zawierających takie informacje;
3) nakazania sprostowania takich informacji;
4) nakazania publikacji odpowiedzi na stwierdzenia naruszające dobra osobiste;
5) nakazania przeproszenia osoby, której dobra osobiste zostały naruszone;
6) nakazania uczestnikowi postępowania wpłacenia kwoty do 100 000 złotych na rzecz organizacji pożytku publicznego.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – „pozew w trybie wyborczym” ?

Podstawowym błędem jest utożsamianie postępowania z trybem procesowym. W świadomości społecznej utarło się przekonanie, że w kampanii wyborczej mamy do czynienia z „pozwem w trybie wyborczym”. Cechą charakterystyczną i podstawową zaletą „trybu wyborczego” jest jego szybkość, która nie byłaby zapewniona w procesie. W niniejszych sprawach właściwy sąd okręgowy rozpatruje wniosek w trybie nieprocesowym, a postępowanie kończy się postanowieniem, a nie wyrokiem.

Zgodnie z art. 111 § 2-3 kodeksu wyborczego Sąd okręgowy rozpoznaje wniosek w ciągu 24 godzin. Na postanowienie sądu okręgowego przysługuje w ciągu 24 godzin zażalenie do sądu apelacyjnego, który rozpoznaje je w ciągu 24 godzin. Od postanowienia sądu apelacyjnego nie przysługuje skarga kasacyjna i podlega ono natychmiastowemu wykonaniu. Od chwili złożenia wniosku do wykonania postanowienia powinno więc minąć nie więcej niż 72 godziny.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – wniosek o wydanie orzeczenia w trybie wyborczym.

Mając na uwadze, że postępowanie w sprawach dotyczących rozpowszechniania nieprawdziwych informacji w trakcie kampanii wyborczej toczy się w trybie nieprocesowym, odpowiednie zastosowanie znajdą regulacje art. 506-525 k.p.c. Sądem właściwym miejscowo do rozpatrzenia wniosku jest wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania wnioskodawcy, a w braku miejsca zamieszkania – sąd miejsca jego pobytu.

Zgodnie z art. 511 § 1. k.p.c.

Wniosek o wszczęcie postępowania powinien czynić zadość przepisom o pozwie, z tą zmianą, że zamiast pozwanego należy wymienić zainteresowanych w sprawie.

Wniosek powinien, więc zawierać zarówno właściwe dla pozwu elementy określone w art. 187 k.p.c., jak również elementy właściwe dla wszystkich pism procesowych (art. 126 k.p.c.):

  • oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników.
  • oznaczenie rodzaju pisma.
  • osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności.
  • podpis wnioskodawcy albo jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.
  • wymienienie załączników.
  • dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna.
  • oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia.
  • przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu.
  •  informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – publikacja sprostowania, odpowiedzi, przeprosin.

Zgodnie z kodeksem wyborczym publikacja sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin, w przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia wniosku przez sąd, następuje najpóźniej w ciągu 48 godzin, na koszt zobowiązanego. W orzeczeniu, dotyczącym rozpowszechniania nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej, sąd wskazuje prasę w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, w której nastąpić ma publikacja, oraz termin publikacji.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 U. prawo prasowe, pojęcie prasy oznacza:

publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele- i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania; prasa obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – przymusowe wykonanie orzeczenia w trybie egzekucyjnym

Zgodnie z § 5 omawianej regulacji w razie odmowy lub niezamieszczenia sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin przez zobowiązanego w sposób określony w postanowieniu sądu sąd, na wniosek zainteresowanego, zarządza opublikowanie sprostowania, odpowiedzi lub przeprosin w trybie egzekucyjnym, na koszt zobowiązanego.

Odpowiednie zastosowanie znajdą tutaj przepisy części III kodeksu postępowania cywilnego.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – środki ochrony w U. prawo prasowe.

Narzędzia ochrony prawnej wskazane w art. 111 kodeksu wyborczego, choć niewątpliwie najszybsze, nie stanowią jedynego trybu w którym kandydat może dochodzić swoich praw przed sądem. Do pozostałych narzędzi należą:

  • instytucja sprostowania prasowego, uregulowanego w art. 31a – art. 33, art. 39 Ustawy prawo prasowe; oraz
  • powództwo o ochronę dóbr osobistych na podstawie art. 23-24 oraz art. 448 kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 31a U. prawo prasowe:

Na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, redaktor naczelny właściwego dziennika lub czasopisma jest obowiązany opublikować bezpłatnie rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie nieścisłej lub nieprawdziwej wiadomości zawartej w materiale prasowym.

Jeżeli redaktor naczelny odmówił opublikowania sprostowania albo sprostowanie nie ukazało się w terminach określonych w U. prawo prasowe lub bez zgody wnioskodawcy w sprostowaniu zamieszczono skróty lub zmiany, zainteresowany podmiot może wytoczyć powództwo o opublikowanie sprostowania. Podstawę prawną do wytoczenia powództwa stanowi art. 39 U. prawo prasowe.

Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w kampanii wyborczej – pozew o ochronę dóbr osobistych.

Zgodnie z art. 23 kodeksu cywilnego Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Art. 24 oraz 448 kodeksu cywilnego stanowi z kolei, że:

§1 Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

art. 448 

W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.

Przykładem sprawy o ochronę dóbr osobistych prowadzonej przez Adw. Tomasza Piotra Chudzinskiego jest powództwo o ochronę dóbr osobistych wytoczone przeciko TVN S.A. ws. dotyczącej Ministra Adama Andruszkiewicza. Więcej informacji nt. żądań pozwu w tej sprawie znajdziecie państwo tutaj.

Oferta Kancelarii Adwokackiej Adw. Tomasz Piotr Chudzinski w sprawach związanych z naruszeniem dóbr osobistych oraz w sprawach w trybie wyborczym

  • redakcja wniosków i reprezentacja w postępowaniach na podstawie art. 111 kodeksu wyborczego.
  • reprezentacja w sprawach o naruszenia dóbr osobistych na portalach społecznościowych.
  • Reprezentacja w sprawach o naruszenie dóbr osobistych w materiałach i publikacjach prasowych.
  • reprezentacja w sprawach o wykonanie obowiązku zamieszczenia sprostowania prasowego.
  • Reprezentacji pokrzywdzonego ws. dotyczących zniewagi i zniesławienia na podstawie przepisów kodeksu karnego.
  • Ochrona dóbr osobistych polityków oraz osób sprawujących funkcje publiczne.
  • ochrona dóbr osobistych osoby prawnej.
  • ochrona dóbr osobistych „osób znanych” (tzw. celebrytów) w postaci prawa do prywatności i do intymności.
  • sprawy dotyczące naruszenie prawa do wizerunku.

Jeśli uważasz, że Twoje dobra osobiste zostały naruszone, zostałeś pomówiony w telewizji, radiu, prasie, mediach społecznościowych lub w trakcie trwającej kampanii wyborczej rozpowszechniano na Twój temat nieprawdziwe informacje, zapraszamy do kontaktu. Z ofertą Kancelarii Adwokackiej zapoznacie się Państwo tutaj. Kancelaria Adwokacka Adw. Tomasz Piotr Chudzinski mieści się w ścisłym centrum Warszawy, w nowoczesnym Biurowcu przy Al. Jerozolimskich 100 w Warszawie, na warszawskiej Ochocie. Z Adwokatem Tomaszem Piotrem Chudzinskim skontaktujesz się mailowo lub za pośrednictwem formularza dostępnego na podstronie http://adwokatchudzinski.pl/kancelaria-adwokacka-warszawa-kontakt/

Recommended Posts
Adwokat Tomasz Piotr Chudzinski gościem telewizji wPolsceAktualności
ACTA 2Aktualności